Cấu tạo giày thể thao – [Phần 1] – Giới thiệu tổng quan

Giày thể thao nói chung hay giày chạy bộ nói riêng, được cấu tạo từ 3 thành phần chính: Upper (thân giày trên), Midsole (đế giữa) và Outsole (đế ngoài). Cùng mình tìm hiểu cấu tạo giày thể thao trong bài viết này để hiểu thêm giá trị những đôi giày bạn đang song hành hằng ngày

I. Các bộ phận chính của giày thể thao

Nói cho dễ hiểu, giày thể thao cũng giống như xe hơi, nó là phương tiện giúp con người di chuyển từ nơi này sang nơi khác, đa dạng màu sắc và kiểu dáng. Giày hay xe đều được cấu thành từ nhiều phần có những chức năng riêng biệt

Quan trọng nhất, chân của bạn đóng vai trò như động cơ của xe. Không có động cơ, vỏ xe, bánh xe hay bộ phận giảm sốc chỉ là đống kim loại vô dụng.

Động cơ có thể hoạt động tốt mà không cần vỏ xe hay bộ phận chống sốc nhưng chắc chắn chẳng có ai chạy xe trên 1 khung động cơ trơ trụi. Chạy bộ cũng vậy, bạn hoàn toàn không cần đến giày, nhưng để bảo vệ chân và tạo phong cách riêng cho mình, giày chạy bộ đóng một vai trò rất quan trọng.

II. Vật liệu chế tạo thân giày

Thân giày thể thao chủ yếu sử dụng vật liệu mesh (lưới), da tự nhiên hoặc da nhân tạo.

---

III. Các phần chính của thân giày

Thân giày được chia làm nhiều phần khác nhau theo thứ tự trước ra sau như dưới đây:

Mũi giày

Bảo vệ các ngón chân và phần bàn chân trước. Đối với giày thể thao, phần mũi giày thường hạn chế tối đa các đường may để tạo sự liền mạch tránh tác động lên ngón chân. Phần mũi giày quá chật chội sẽ khiến các ngón chân bị thâm tím hoặc viêm kẽ chân.

Dây và lưỡi gà

Đóng vai trò quan trọng giúp cố định phần chân giữa khi vận động. Dây giày giúp điều chỉnh độ rộng của thân giày dựa theo kích cỡ bàn chân trong khi đó lưỡi gà giúp bảo vệ mu bàn chân khỏi áp lực của dây giày. Nhiều loại giày có thiết kế lưỡi gà may dính vào hông giày giúp giảm tình trạng lưỡi gà bị lệch khi vận động mạnh.

Hông giày

Có tác dụng bảo vệ má trong và má ngoài bàn chân. Hông giày cũng đóng vai trò quan trọng tạo độ ôm và cố định bàn chân bên trong giày. Hông giày quá rộng sẽ dễ gây chấn thương khi chạy. Các công nghê giúp tăng độ ôm chân: Dynamic Fit, Dynamic Flywire

Phần sau gót

Tên tiếng Anh là heel counter, có tác dụng cố định phần gót chân và tránh bị tụt giày khi vận động. Ngoài ra nó đóng vai trò bảo vệ gân gót chân Achilles trong các môn thể thao có va chạm như bóng đá, bóng rổ, bóng bầu dục. Phần cố định gót này thường được gia cố bằng vật liệu TPU (Thermalplastic Urethane), có thể tuỳ biến sự mềm dẻo hoặc cứng chắc tuỳ thuộc vào công thức chế tạo.

IV. Đế giữa

Đóng vai trò chống sốc và cân bằng, đế giữa là bộ phận quan trọng nhất trong giày thể thao. Đế giữa được các hãng giày đầu tư rất nhiều thời gian và kinh phí để nghiên cứu tạo các loại vật liệu tốt hơn, nhẹ hơn để đáp ứng yêu cầu của các vận động viên.

Vật liệu phổ biến để tạo ra đế giữa là EVA (ethylene vinyl acetate) và PU (polyurethane). Các hãng giày có thêm các công nghệ độc quyền riêng để tạo ra các đế giữa bền và đa năng hơn: Nike có Lunarlon, Cushlon, Phylon; Adidas có Boost.

---

Tăng độ đàn hồi cho đế giữa

Miếng lót giày (sockliner) được xem như một phần của hệ thống chống sốc của giày, tăng thêm khả năng đàn hồi, hỗ trợ và độ ôm. Miếng lót được làm chủ yếu từ EVA. Một số dòng cao cấp sử dụng Lunarlon để sản xuất ra miếng lót giày dày hơn đóng vai trò như một đế giữa thứ hai.

Xem thêm: Nike Free – 10 năm không ngừng sáng tạo và khám phá (2004-2014)

Ngoài ra, các hãng giày còn có thêm các công nghệ độc quyền khác như AIR, Zoom (Nike), GEL (Asiscs) tích hợp thêm vào đế giữa để cải thiện khả năng chống sốc và bảo vệ cho giày.

V. Đế ngoài

Đế ngoài tạo ra độ bám cho giày trong các hoạt động thể thao, đồng thời giúp tăng tuổi thọ cho đế giữa. Đa số đế ngoài được làm từ hỗn hợp cao su tự nhiên và cao su tổng hợp. Cao su tự nhiên có tính chất mềm và bám dính tốt trong khi cao su tổng hợp cứng và bền. Tỉ lệ pha trộn giữa cao su thiên nhiên và cao su tổng hơp sẽ được điều chỉnh phù hợp tuỳ vào mục đích của giày.

Thiết kế đế ngoài

Bề mặt đế ngoài được thiết kế tối ưu để tăng độ bám tuỳ thuộc vào các môn thể thao khác nhau và các địa hình khác nhau.

Tham khảo:
Rhoderunnerinc